Τα Μαθηματικά του Μαραθώνιου: Πώς να μην καταρρεύσετε.

Ο απόλυτος εφιάλτης ενός μαραθωνοδρόμου μπορεί να αποφευχθεί αν οι αθλητές παραμείνουν προσκολλημένοι σε ένα προσωπικό χρονικό σχεδιασμό της «κούρσας» προτείνει ο Benjamin Rapoport (Εμβιο-μηχανικός και δρομέας). Στις 21 Οκτωβρίου δημοσίευσε στο διαδίκτυο μια μαθηματική «φόρμουλα» η οποία δείχνει τη γρηγορότερη κούρσα που μπορεί να διατηρήσει ο μαραθωνοδρόμος για όλη τη διάρκεια του αγώνα. {PLoS Computational Biology}.

Μια διαφορά 10 δευτερολέπτων στο μίλι μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ της επιτυχίας ή μιας δραματικής αποτυχίας μας λέει ο ίδιος έχοντας βιώσει την προσωπική του αποτυχία στον μαραθώνιο της Νέας Υόρκης το 2005. Ξεκίνησε τότε πιέζοντας πολύ τον εαυτό του στην αρχή με αποτέλεσμα στα τελευταία μίλια να είναι εξαντλημένος. Τερμάτισε αλλά με πολύ χειρότερο χρόνο από αυτόν που προσδοκούσε.

Για να αποφευχθεί αυτό το σενάριο ο δρομέας θα πρέπει να ακολουθήσει μια στρατηγική διατήρησης των υδατανθράκων (οι οποίοι αποτελούν την κύρια πηγή γρήγορα εκμεταλλεύσιμης ενέργειας του οργανισμού) μέχρι τα 26.2 μίλια (42km).

Ο Rapoport υπολογίζει την ιδανική «κούρσα» με μετρήσεις της αερόβιας ικανότητας όπως η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου και μερικές ακόμη μεταβλητές. Η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου VO2max αναφέρεται στη μέγιστη ποσότητα οξυγόνου που μπορεί να καταναλώσει ένας οργανισμός κατά τη διάρκεια εξαντλητικής άσκησης και ορίζει το ανώτατο όριο στο οποίο μπορεί να πραγματοποιηθεί άσκηση αντοχής.

Ένας άνδρας με μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου 60 –τιμή η οποία είναι εφικτή από το 10% των κορυφαίων ανδρών δρομέων- μπορεί να επιτύχει χρόνο 3:10 σύμφωνα με το μοντέλο υπολογισμού. Αυτό συμβαίνει να είναι και το χρονικό κατώφλι των ανδρών αθλητών (18 έως 34 ετών) για να τρέξουν στο μαραθώνιο της Βοστώνης. Οι κορυφαίοι μαραθωνοδρόμοι φθάνουν μια VO2max 70 plus. Ο μέσος όρος των απροπόνητων νέων ανδρών βρίσκεται κοντά στα 40. (Ο ίδιος ο Rapoport έχει τρέξει 18 μαραθωνίους, και έχει VO2max πάνω από 70, γεγονός που τον κάνει να «βγάζει» τη διαδρομή σε λιγότερο από 3 ώρες.

Η VO2max συνήθως μετριέται με ειδικό εξοπλισμό ενώ κάποιος ασκείται με μέγιστο έργο, αλλά μπορεί επίσης να μετρηθεί μέσω της καρδιακής συχνότητας ενώ τρέχουμε με σταθερό ρυθμό.

Το μοντέλο του Rapoport δείχνει επίσης ότι ο δρομέας μπορεί να διατηρήσει έναν ελαφρά ταχύτερο ρυθμό αν καταναλώσει μικρά ποσά υδατανθράκων κατά τη διάρκεια της διαδρομής.

Η στρατηγική της κατανάλωσης υδατανθράκων μπορεί να βοηθήσει, αλλά όχι και να κερδίσει τον αγώνα, αναφέρει ο Cucuzzella, ιατρικός σύμβουλος μαραθωνίου, και μαραθωνοδρόμος και ο ίδιος. «Δεν έχει να κάνει με το πόσο ζάχαρη ή σπαγγέτι θα φας πριν από τον αγώνα, αλλά με τι ρυθμό θα τρέχεις…»

Ο Rapoport έχει ήδη δημιουργήσει μια ιστοσελίδα στο internet όπου οι αθλητές μπορούν να υπολογίζουν τον ιδανικό για τον καθένα τους ρυθμό. «Ο πρωταρχικός στόχος μου είναι να δώσω σε κάθε μαραθωνοδρόμο ένα ποιοτικό πλάνο για την προπόνησή τους» αναφέρει ο ερευνητής.

Μπορείτε να υπολογίσετε τον δικό σας ρυθμό αλλά και την ιδανική για σας ποσότητα υδατανθράκων που πρέπει να «φορτώσετε» τον οργανισμό σας πριν τον αγώνα στην ιστοσελίδα: Endurance Calculator

Laura Sanders, Science News
Μετάφραση: Physio Science Clinic